Hoe gaat u om met een lijfrentepolis bij echtscheiding?

Wanneer u heeft besloten om te gaan echtscheiden moet u zich teven gaan bezighouden met de vraag: "Wie krijgt wat en hoe gaan we dat onderling verrekenen?". Bij het verdelen van geld of tastbare zaken kunt u op basis van uw voorstellingsvermogen onderling relatief snel tot een vergelijk komen of wanneer dat niet het geval is snapt u precies hoe het zit. Zodra u echter stuit op de aanwezigheid van verzekeringspolissen wordt het een stuk lastiger. In dit artikel gaat het over lijfrentepolissen. Ook die polissen moeten verdeeld worden bij een echtscheiding.

In welk box zit de lijfrentepolis?

De lijfrente zit in box 1 wanneer in het verleden premies zijn afgetrokken ten laste van box 1 inkomen (salaris, winst uit onderneming). Bij een box 1 polis is de uitkering ook weer belast in box 1. Bij box 3-lijfrenten gaat het om nettolijfrenten (premies niet aftrekbaar en uitkeringen niet belast) waarmee sinds 2015 een pensioentekort bij hogere salarissen aangevuld kan worden.

Lijfrentepolis onderling toedelen

Stel u bent getrouwd in gemeenschap van goederen. Bij de verdeling in het kader van de echtscheiding spreekt u af dat de box 1-lijfrentepolis(sen) bij u blijven. Het gevolg is dan dat uw aanstaande ex-echtgenoot daarvoor wordt belast in box 1. Deze afspraak heeft namelijk tot gevolg dat uw aanstaande ex-echtgenoot voor de waarde van de lijfrentepolis wordt gecompenseerd in de vermogenssfeer en dat wordt door de fiscus gezien als een belaste afkoop. Prettige bijkomstigheid is dat u in dit geval een aftrekbare afkoopsom kunt opvoeren in box 1. Wilt u deze fiscale effecten over en weer vermijden, dan kunt u in het jaar van echtscheiding in de belastingaangifte kiezen voor een zogeheten ‘voljaarspartnerschap’, zodat u uw aftrekpost kunt wegzetten tegen de afkoop bij uw ex-echtgenoot. Let op: houd bij de compensatie wel rekening met een belastinglatentie anders doet u een van beiden tekort.

Lijfrentepolis opknippen?

In het kader van de verdeling bij echtscheiding kunt u ervoor kiezen om de lijfrentepolis op te knippen in een nader door u beiden te bepalen verhouding. Voor deze fiscaal geruisloze toerekening volstaat een verzoek aan de verzekeringsmaatschappij. Deze opgeknipte polis leidt niet tot directe belastingheffing in box 1 en ook de zogeheten forse revisierente blijft achterwege (Besluit van 13 juni 2012, nr. BLKB2012/283M).

Zijn er bij u box 1-lijfrentepolis(sen) die bij u gaan uitkeren tegen het hoogste IB-tarief terwijl het tarief van uw aanstaande ex-echtgenoot een stuk lager ligt, dan kunt u overwegen om deze polissen aan hem of haar toe te bedelen (lees: op naam van uw partner te zetten). Dat kan fiscaal geruisloos door tijdig in de aangifte de juiste keuzes te maken.

Alimentatie vormgeven als afkoop van een lijfrente?

Na inschrijving van de echtscheidingsbeschikking komt een afkoopsom alimentatie als persoonsgebonden aftrek in mindering op uw inkomen.

Afkoop lijfrente box 1

Stel, u heeft in het verleden in box 1 € 85.000 aan lijfrentepremies in aftrek gebracht. De waarde van deze polis bedraagt nu € 135.000. U kunt dan direct € 50.000 in box 1 aftrekken door de polis als afkoop van alimentatie op naam van uw ex-echtgenoot te zetten, mits deze binnenlands belastingplichtige is.

Afkoop lijfrente box 3

Beschikt u over een nettolijfrente in box 3, dan heeft u mogelijk een mazzeltje. Met dit soort polissen kunt u namelijk op een profijtelijke manier uw alimentatie afkopen. De Wet laat toe dat de waarde van de polis bij u als alimentatieplichtige als afkoop alimentatie wordt afgetrokken in box 1, terwijl uw ex- echtgenoot de poliswaarde niet hoeft op te geven in box 1 als inkomen. Bovendien hoeft uw aanstaande ex-echtgenoot ook de toekomstige uitkeringen niet aan te geven in box 1 nu de polis ook voor uw ex een box 3-polis blijft. Dit ‘heffingslek’ is op dit moment door de Wetgever nog niet gerepareerd.

Samengevat

Bij echtscheiding kunnen lijfrentepolissen onderling zonder wettelijke sancties worden doorgeschoven, mits het door u en uw aanstaande ex-echtgenoot goed en tijdig wordt geregeld.